الگوپردازی و اعتبارسنجی پدیده تصمیم‌هراسی مدیران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری، گروه مدیریت منابع انسانی، دانشکده مدیریت و علوم اجتماعی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 دانشیار، گروه مدیریت منابع انسانی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران.

3 دانشیار، گروه مدیریت بازرگانی، دانشکده مدیریت و علوم اجتماعی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

4 استادیار، گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت و علوم اجتماعی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

زمینه و هدف: فرار از تصمیم‌های بزرگ به تصمیم‌های کوچک، یکی از هنرهای ماست برای پنهان‌کردن ترس از تصمیم‌گیری. هدف این پژوهش پدیده‌محوری، واکاوی راه‌کارها و پیامدهای پدیده تصمیم‌هراسی مدیران با رویکرد آمیخته است.
روش: این پژوهش از نظر هدف، اکتشافی و از لحاظ نوع استفاده، کاربردی و روش اجرای آن، بر الگوی پیاز پژوهش مبتنی است. بخش کیفی با استفاده از روش داده‏‌بنیاد و بخش کمّی با استفاده از روش توصیفی ـ پیمایشی اجرا شد. مشارکت‌کنندگان بخش کیفی، مدیران منابع انسانی دو وزارت کشور و تعاون، کار و رفاه اجتماعی بودند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات، مصاحبه‌های نیمه‌ساختار‏یافته با 16 تن از خبرگان این دو وزارتخانه بود که به‌روش گلوله ‏برفی انتخاب شدند. جامعه آماریِ بخش کمّی پژوهش نیز، کارکنان همان دو وزارتخانه بودند. ابزار تحلیل داده‌ها در بخش کمّی، پرسش‌نامه محقق‌ساخته بود که روایی و پایایی آن تأیید شد.
یافته‌ها: پس از تحلیل داده‌ها، ابعادی برای پدیده تصمیم‌هراسی شناسایی شد که عبارت‌اند از: طفره‌روی در تصمیم‌گیری، ناتوانی درک مسئله، هراس از مواجهه با تصمیم‌گیری و تصمیم‌گیری انتزاعی (مربوط به پدیده‌محوری)؛ عدم تفویض اختیار، رفع تکلیف اداری، فرار از مسئله و محافظه‌کاری در تصمیم‌گیری (مربوط به راهبردها)؛ رفتار سیاسی نامشروع مدیران، ناتوانی آموخته شده، سیستم ارزشیابی عملکرد معیوب، پرورش مدیران خاکستری و مدیریت ناکارآمد (مربوط به پیامدها). گفتنی است که بر اساس تحلیل داده‌های کمّی، برازش مدل تأیید شد.
نتیجه‌گیری: آگاهی از نشانه‌های پدیده تصمیم‌هراسی، به دانش مدیران وزارتخانه‌ها، هم از جنبه عینی و هم از جنبه ذهنی، عمق و غنای بیشتری می‌بخشد. مدیران بخش دولتی نیز به‌کمک این آگاهی، می‌توانند درک بهتری از فرایند تصمیم‌هراسی کسب کنند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Managers Decidophobia Phenomenon: Analysis of Strategies and Consequences with a Mixed Approach

نویسندگان [English]

  • Zahra Rezaee 1
  • Ardeshir Shiri 2
  • zahra Alipur Darvishi 3
  • NEDA NAFARI 4
1 Ph.D., Department of Public Administration, Faculty of Management & Social Sciences, Tehran North Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
2 Associate Prof., Department of Human Resources Management, Faculty of Literature and Humanities, University of Ilam, Ilam, Iran.
3 Associate Prof., Department of Business Management, Faculty of Management & Social Sciences, Tehran North Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
4 Assistant Prof., Department of Public Administration, Faculty of Management & Social Sciences, Tehran North Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Background & Purpose: Escape from big decisions to small decisions is one of our arts to hide the fear of decision making. The purpose of this study is to analyze the strategies and consequences of managers' decidophobia phenomenon using a mixed approach.
Methodology: This research is exploratory in terms of purpose and applied research regarding type of use. Furthermore, the methodology is based on the research onion pattern, and an exploratory mixed method was used in this study. Grounded theory was used in the qualitative part, and in the quantitative part, descriptive-survey method was employed. The participants of the qualitative part are the human resource managers of the ministries of the country and cooperation, labor and social welfare, whose data collection tool is semi-structured interviews with 16 experts from these ministries using the snowball method. In the quantitative part, the statistical population is the employees of the Ministry of Home Affairs and Cooperatives, Labor and Social Welfare, and the data analysis tool is a researcher-made questionnaire whose validity and reliability have been confirmed.
Findings: Research findings indicate the dimensions of dodging in decision making, inability to understand the problem, fear of facing abstract decision-making and decision-making related to (phenomenon-oriented), lack of delegation, removal of administrative duties, escape from the problem and conservatism in decision-making (strategies) and illegitimate political behavior of managers, learned disability, defective performance appraisal system, training of gray managers and inefficient management were identified as consequences of the phenomenon of decision-making phobia.
Conclusion: Knowledge of the signs of decision-phobia can give more depth and richness to the knowledge of ministry managers both objectively and subjectively, and public sector managers can gain a better understanding of the decision-phobia process.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : Decision-making
  • Managers Decidophobia
  • Illegitimate political behavior
  • Decision-making fear
  • Relationdecision-making

مراجع

احمدی بالادهی، سید مهدی (1399). تأثیر سبک‏های تصمیم‏گیری مدیران بر راهبردهای جانشین‌پروری در ناجا. فصلنامه نظارت و بررسی، 13(50)، 65-84.
اسکندری، مجتبی؛ اسلامی فارسانی، عباس؛ کارگر، احمد و هدیه لو، محمدرضا (1397). بررسی و شناسایی عوامل مؤثر بر ناهنجاری رفتاری منابع انسانی در بعد اخلاقی. فصلنامه پژوهش‏های مدیریت منابع انسانی دانشگاه جامع امام حسین(ع)، 10(3)، 165-190.
خاکی، غلامرضا (1390). مورد پژوهشی؛ فرایندی برای نظریه‏پردازی بر اساس دانش پنهان منابع انسانی (مورد: صنعت آب و برق). دوفصلنامه پژوهش‏های مدیریت منابع انسانی دانشگاه جامع امام حسین(ع)، 3(1)، 27-52.
خرازی، سید کمال؛ رضاییان، صهبا (1397). طراحی الگوی عوامل شناختی مؤثر بر تصمیم­گیری. دوفصلنامه شناخت اجتماعی، 7(1)، 141-152.
دانایی‏فرد، حسن؛ الوانی، سید مهدی و آذر، عادل (1399). روش‏شناسی پژوهش کیفی در مدیریت: رویکردی جامع، تهران: انتشارات صفار.
رضاییان، صهبا؛ خرازی، سید کمال؛ جمالی، احسان و نادری، ابوالقاسم (1398). الگوی مفهومی تصمیم‏گیری با رویکرد شناختی. فصلنامه تازه‏های علوم شناختی، 21(1)، 1-20.
رفیعی دهکردی، سیده فاطمه؛ نیکخواه، محمد؛ منتظر الظهور، فردوس (1397). بررسی شیوه‌های تصمیم‌گیری مدیران پژوهشی و آموزشی دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، بر اساس مدل PAEI نظریه آدیزس. مجله دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، 20(5)، 91-100.
سپهوند، رضا؛ فتحی چگینی، فریبرز و سلیمی، نجمه (1399). جرئت‏ورزی مدیر و انحراف خلاق : تبیین نقش میانجی شبکه‏سازی سیاسی در دانشگاه‏های دولتی ایران. فصلنامه مطالعات رفتار سازمانی، 9(3)، 85-104.
شمس، زینب؛ طهماسبی بروجنی، شهرزاد و بهلول، اکبر (1400). تأثیر هیجانات مثبت و منفی بر تصمیم‏گیری بازیکنان فوتبال. مطالعات روان‏شناسی ورزشی، 10(35)، 280-295.
صالحی کردآبادی، سجاد؛ دانش‏فرد، کرم اله؛ میرسپاسی، ناصر و گودرزوند چگینی، مهرداد (1397)، مدل نظام تأمین و تعدیل منابع انسانی (کنکاشی در قانون مدیریت خدمات کشوری). فصلنامه پژوهش‏های مدیریت منابع انسانی دانشگاه جامع امام حسین(ع)، 10(2)، 75-100.
طباطبایی، امیر؛ حسنی، پرخیده؛ مرتضوی، حامد و طباطبایی چهر، محبوبه (1392). راهبردهای برای ارتقای دقت علمی در تحقیقات کیفی. مجله دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، 6(3)، 643-667.
قلی‏پورسوته، رحمت‏الله؛ مرادی، محمد؛ گودرزی، مهدی و عباسی، محمود (1399). مدل تصمیم‏گیری استراتژیک تأمین مالی پروژه‏های تحقیقاتی در دانشگاه‏های دولتی (مورد مطالعه: دانشگاه تهران). فصلنامه مدیریت دولتی، 12 (3)، 404-426.
مقدم شاد، فاطمه؛ پورعزت، علی اصغر؛ مهرگان، محمدرضا؛ افضلی، علیرضا و حسین زاده، مهناز (1400). واکاوی موانع و راه‏کارهای تصمیم‌گیری صحیح در پرتو رهنمودهای قرآنی. فصلنامه علمی مطالعات منابع انسانی، 11(4)، 25-49.
نائیجی، محمد جواد و اسفندیاری، زینب (1394). تأثیر اعتمادبه‏نفس بیش از حد و خوش‌بینی بر تصمیم به شروع فعالیت‏های نوآورانه، نقش میانجی ادراک از خطر. توسعه کارآفرینی، (3)، 531-550.
Ahmadi Baladehi, S.M. (2020). The Impact of Managers' Decision-Making Styles on Succession Strategies in Naja. Journal of Supervision & Inspection, (50), 65-84.
(in Persian)
Ashkanasy, N. M., Hartel, C. E. J. & Zerbe, W. J. (2012). Overview: Experiencing and managing emotions in the workplace. In N. M. Ashkanasy, C. E. J. Härtel, & W. J. Zerbe (Eds.). Research on emotion in organizations, 8, 1 –10.
Bachkirov, A. (2015). Managerial decision making under specific emotions. Journal of Managerial Psychology, 30(7), 861-874.
Barsade, S., Brief, A. & Spataro, S. (2003). The affective revolution in organizational behavior: The emergence of a paradigm. Journal of Social Sciences, 2(3), 74- 80.
Corbo, V. (2011). Interaction of fear and stress: From healthy population samples to post-traumatic stress disorder. Journal of Health andSocial Bahavior, 38, 229- 244.
Danaei fard, H., Alvani, S.M. & Azar, A. (2020). Qualitative research methodology in management: a comprehensive approach, Tehran: Safar publishing. (in Persian)
Eskandari, M., Eslami Farsani, A., Kargar, A. & Hedyehloo, M. (2018). Investigating and Identifying the Factors Affecting Human Resource Behavioral Abnormalities in Ethical. Scientific Journal of Research in Human Resources Management, 10(3), 165-190.
(in Persian)
Fornell, C. & Larcker, D. (1981) Structural Equation Models with Unobservable Variables and Measurement Error. Journal of Marketing Research, 18 (1), 39-50.
Gholipour Souteh, R., Moradi, M., Goodarzi, M. & Abbasi, M. (2020). Strategic Decision Making Model for Financing Research Projects in Public Universities (Case Study: University of Tehran). Journal of Public Administration, 12(3), 404-426. (in Persian)
Golman, R., Hagmann, D., & Loewenstein, G. (2017). Information avoidance. Journal of Economic Literature, 55(1), 96–135.
Hersey, P. & Blanchard, K. (1993). Management of organizational behavior. MC Gram.
Khaki, Gh. (2011). Case study; A process for theorizing based on hidden knowledge of human resources (Case: Water and Power Industry). Scientific Journal of Research in Human Resources Management, 3(1), 27-52. (in Persian)
Kharrazi, S.K. & Rezaian, S. (2018). Designing a Model of Cognitive Factors Effective on Decision Making. Social Cognition, 7(1), 141-152. (in Persian)
Kumar, Sh. & Jagacinski, C. (2006). Imposters have goals too: The imposter phenomenon and its relationship to achievement goal theory. Personality and Individual Difference, 40(1), 147- 157.
Lindebaum, D. & Geddes, D. (2016). The place of role of (moral) anger in organizational behavior studies. Journal of Organizational Behavior, 37, 738-57.
Magner, N., Welker, R. B. & Campbell, T. L. (1996). Testing a Model of Cognitive Budgetary
Participation Processes in a Latent Variable Structural Equations Framework. Accounting
and Business Research, 27 (1), 41-50.
Michalski, G. (2007). Portfolio management approach in trade credit decision making. Romanian Journal of Economic Forecasting, 3, 42-53.
Missier, F.D., Mantyla, T. & Bruin, D. (2012). Decision-making Competence, Executive Functioning, and General Cognitive Abilities. Journal of Behavioral Decision Making, 25, 331–351.
Moghaddamshad, F., Pourezzat, A.A., Mehregan, M., Afzali, A. & Hosseinzadeh, M. (2021). An Analysis of the Barriers and the Solutions to Making the Right Decisions in the Light of the Qur’anic Guidelines. Journal of Human Resource Studies,11(4), 25-49. (in Persian)
Naeechei, M.J., Esfandyari, Z. (2015). The effect of overconfidence and optimism on the decision to start innovative activities with the mediating role of risk perception. Journal of Entrepreneurship Development, (3), 531-550. (in Persian)
Parker, A.M., de Bruin, W. B. & Fischhoff, B.  (2007), Maximizers versus satisficers: Decision-making styles, competence, and outcomes. Journal of Judgment and Decision Making, 2(6), 342-350.
Rafiei-Dehkordi, S., Nikkhah, M., Montazeralzohour, F. (2018). Investigating the decision-making practices of the research and education managers of Shahrekord University of Medical Sciences based on the PAEI model of Adizes theory. Journal of Shahrekord University of Medical Sciences, 20 (5), 91-100. (in Persian)
Rezaeean, S., Kharazi, S.K., Jamali, A. & Naderi, A. (2019). Conceptual model of decision making with cognitive approach. Advances in Cognitive Sciences, 21(1), 1-20.
(in Persian)
Robbins, S. P. & Judge, T. A. (2018). Essentials of Organizational Behavior. (14th ed.). Rev. Pearson Education Limited.
Salehi Kordabadi, S., Daneshfard, K., Mirsepasi, N., Goudarzvand Chegini, M. (2018). A Model for Human Resource Supply and Adjustment System (An Investigation in the Civil Service Management Act). Scientific Journal of Research in Human Resources Management,10(3).231-251. (in Persian)
Schlosser, T., Dunning D. & Fetchenhauer, D. (2013). What a Feeling: The Role of Immediate and Anticipated Emotions in Risky Decisions, Journal of Behavioral Decision Making, 26, 13–30.
Sepahvand, R., Fathi Chegni, F., Salimei, N. (2020). Managerial assertiveness and constructive deviance: Explaining the mediating role of political networking in Iranian State Universities. Organizational Behaviour Studies Quarterly, 9(3), 85-104. (in Persian)
Shams, Z., Tahmasebi Boroujeni, Sh. & Bohloul, A. (2021). The Effect of Positive and Negative Emotions on Decision Making of Football Players. Sport Psychology Studies, 10(35), 259-280. (in Persian)
Shapiro, J., Baldwin, M., Williams, A. & Trawalter, S. (2011). The company you keep: Fear of rejection in intergroup interaction. Journal of Experimental Social Psychology, 47(1), 221-227.
Shultz, K. S., Whitney, D. J. & Zickar, M. J. (2013). Measurement theory in action: Case studies and exercises. Routledge
Tabatabaee, A., Hasani, P., Mortazavi, H. & Tabatabaeichehr, M. (2013). Strategies to enhance Rigour in qualitative research. Journal of North Khorasan University of Medical Sciences, 5(3), 663-670. (in Persian)
Thumbhole, P. (2004). Decision-making style: habit, style or both? Journal of personality and individual differences, 36(4), 931-944.
Van Kleef, G.A. (2014). Understanding the positive and negative effects of emotional expressions in organizations: EASI does it. Human Relations, 67, 1145–1164.
Vuori, J., Törnroos, K., Ruokolainen, M. & Wallin, M. (2019). Enhancing late-career management among aging employees–A randomized controlled trial. Journal of Vocational Behavior, 115, 103327.
Welpe, I., Sporrle, M., Grichnik, D., Michl, T. & Audretsch, D. (2011). Emotions and opportunities: The interplay of opportunity evaluation, fear, joy, and anger as antecedent of entrepreneurial exploitation. Entrepreneurship Theory and Practice, 36(1), 69– 96.
Wetzels, M., Odekerken-Schröder, G. & Van Oppen, C. (2009). Using PLS path modeling for assessing hierarchical construct models: Guidelines and empirical illustration. MIS quarterly, 33(1), 177-195.
William, G., Ferrell, J.R. & Chhoker, A. (2002). Design of economically optimal acceptance sampling plans with inspection error. Computers & Operations Research, 29(10), 1283-1300.
Wilson, T. D., & Gilbert, D. T. (2005). Affective forecasting knowing what to want. Current Directions in Psychological Science, 14(3), 131-134.
مطالعات منابع انسانی
دوره 12، شماره 2
خرداد 1401
صفحه 104-132

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 21 اردیبهشت 1401
  • تاریخ بازنگری: 31 تیر 1401
  • تاریخ پذیرش: 29 مرداد 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار