شناسایی استراتژی‌های توسعه رهبری و اثر آن بر مدیریت سرمایه‌های انسانی ارتش جمهوری اسلامی ایران در بحران‌های زیستی ـ ویروسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه مدیریت منابع انسانی، دانشگاه فرماندهی و ستاد آجا، تهران، ایران.

2 کارشناسی ارشد، گروه مدیریت کسب‌وکار، دانشگاه علوم و تحقیقات، تهران، ایران.

چکیده

زمینه و هدف: بروز بحران‌های زیستی ـ ویروسی در گستره وسیع، مانند کووید 19، سازمان‌ها را با مسائل جدی در حوزه مدیریت سرمایه‌های انسانی روبه‌رو می‌سازد. در چنین وضعیتی، توسعه رهبران به‌منظور مدیریت اثربخش کارکنان اهمیت بسیار زیادی دارد؛ از این رو پژوهش حاضر با هدف شناسایی استراتژی‌های توسعه رهبری و بررسی اثر آن بر مدیریت سرمایه‌های انسانی آجا در بحران‌های زیستی ـ ویروسی اجرا شده است.
روش: این پژوهش از نوع توصیفی ـ اکتشافی و به‌روش آمیخته (کیفی ـ کمّی) انجام شده است. جامعه خبرگان پژوهش را مدیران ارشد معاونت نیروی انسانی ستاد آجا و نیروهای چهارگانه و همچنین، استادان خبره دانشگاه‌های سازمانی آجا تشکیل داده‌اند. جامعه آماری نیز کارکنان معاونت‌های نیروی انسانی یادشده با حداقل مدرک کارشناسی است. نمونه‌گیری در بخش کیفی، به‌روش هدفمند قضاوتی بود که تا مرحله اشباع نظری داده‌ها (15 نفر) ادامه یافت. نمونه‌گیری در بخش کمّی نیز به‌روش تصادفی طبقه‌ای بود که 169 نفر، بر اساس محاسبه فرمول کوکران در جامعه محدود تعیین شد. در گام نخست، به‌منظور گردآوری داده‌ها، از مصاحبه نیمه‌ساختاریافته و در گام دوم از پرسش‌نامه محقق‌ساخته 50 سؤالی استفاده شد. داده‌های بخش کیفی با روش تحلیل تِماتیک (تحلیل مضمون) و داده‌های کمّی با روش مدل‌سازی معادلات ساختاری تجزیه‌وتحلیل شدند.
یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که استراتژی‌های توسعه رهبری در بحران‌های زیستی ـ ویروسی عبارت‌اند از: ۱. استراتژی توسعه رفتاری، اعم از ارتقای خودآگاهی، تقویت همکاری بین فردی، ارتقای مهارت‌های ادراکی، توسعه تفکر رهبری و به‌رسمیت شناختن مشارکت‌ها؛ ۲. استراتژی توسعه ساختاری، اعم از توزیع ساختار رهبری، بخش‌بندی استعدادها، معماری ارزش و معماری ساختار سازمانی؛ ۳. استراتژی توسعه محیطی، اعم از آینده‌نگری به محیط پیرامونی، ارتقای ریسک‌پذیری، گسترش ارتباطات مؤثر با دیگر رهبران و تحلیل محیط پیرامونی. همچنین به‌ترتیب، استراتژی‌های توسعه رفتاری، محیطی و ساختاری، بر مدیریت سرمایه‌های انسانی ارتش بیشترین اثر را می‌گذارند.
نتیجه‌گیری: برای مدیریت اثربخش سرمایه‌های انسانی در بحران‌های زیستی ـ ویروسی آتی، توسعه رفتاری فرماندهان و مدیران ضروری و کارساز است. استراتژی‌های توسعه‌ای معرفی شده، می‌توانند در این زمینه یاریگر باشند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Leadership Development Strategies and its effects on Human Capital Management in Bio-Viral Crises of the Army of the Islamic Republic of Iran

نویسندگان [English]

  • Behnam Golshahi 1
  • Hadi Assayesh 2
1 Assistant Prof., Department of Human Resource Management, AJA University of Command and Staff, Tehran, Iran.
2 M.Sc., Department of Strategic Management, University of Science and Research, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Background & Purpose: Emerging of biological-viral crises in a wide range such as Covid-19 has made serious issues in the field of human capital management for the organizations. In such a situation, the development of leaders so as to effectively manage employees is of great importance. Thus, the current research aims to identify leadership development strategies and investigate the its effects on army's human capital management in bio-viral crises.
Methodology: This research conducted based on a mixed approach (qualitative-quantitative) and during a descriptive-exploratory study. The statistical population for the qualitative stage includes experts (senior managers of deputy of human resources of headquarters and their four forces as well as expert professors of AJA organizational universities), and for the quantitative stage, employees of the mentioned deputy of human resources with at least a bachelor's degree. Data was collected by the purposeful method up to the theoretical saturation with the number of 15 people in the qualitative stage and by stratified random sampling with 169 people by calculating Cochran's formula in the quantitative stage. The data collection tool in the first stage includes a semi-structured interview and in the second stage includes a 50-item questionnaire to measure the relationships between research variables. Qualitative data analysis conducted by thematic analysis method and quantitative data was analyzed through structural equation modeling.
Findings: The findings indicated that leadership development strategies in bio-viral crises include behavioral development strategy (i.e., improving self-awareness, interpersonal cooperation, perceptual skills, leadership thinking and recognition of contributions), structural development strategy (i.e., distribution of leadership structure, segmentation of talents, value architecture and organizational structure architecture) and contextual development strategy (i.e., forecasting and analyzing the environment, promoting risk-taking, expanding effective communication with other leaders, and environmental analysis). Besides, the effectiveness of behavioral, environmental, and structural development strategies were the most effective ones to affect Army’s human capital management respectively.
Conclusion: It is concluded that in order to effectively manage human resources in the upcoming bio-viral crises, it is necessary and effectual to focus on the behavioral development of commanders and managers. The developmental strategies introduced in this study could be helpful in this issue.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : Leadership development strategies
  • Human capital management
  • Bio-viral crises
  • Army of the Islamic Republic of Iran

مراجع

حضرتی، مرتضی و پور احمد شیراز، مهسا (1400). چالش‌های سرمایۀ انسانی در مواجهه با بیماری کرونا و ‏راه‏کارهای مدیریت آن، اولین کنفرانس بین‏المللی جهش علوم مدیریت، اقتصاد و حسابداری، ساری.
درودی، هما و زرین‌آبادی، فریبا (1398). تأثیر شیوه‌های توسعه رهبری بر عملکرد سازمانی با توجه به نقش میانجی سرمایه انسانی و سرمایه اجتماعی در شرکت برق منطقه‏ای زنجان، چهارمین کنفرانس ملی در حسابداری، مدیریت و مهندسی مالی با تأکید در پارادایم‌های منطقه و جهان، تهران.
راهدارپور، جواد؛ اکاتی، حمید و میری، مرتضی (1401). تأثیر خود رهبری بر آینده مدیریت منابع انسانی با توجه به نقش میانجی مشارکت کاری معلمان جوان استان سیستان و بلوچستان. سبک زندگی اسلامی با محوریت سلامت، 6(3)، 583-592.‎
رضایی، یوسف؛ حاج کریمی، عباسعلی؛ سید جوادین، سید رضا و حسنقلی‌پور، طهمورث (1399). طراحی مدل ساختاری ـ تفسیری عوامل سازمانی توسعه رهبری اثربخش. پژوهش‌های مدیریت عمومی، 13(49)، 83-109.
شهوازیان، سلاله و هاشمی، فیروزه (1399). چالش‌های مدیریت منابع انسانی در دوران گذار از بحران کروناو ارائه ‏راه‏کار در صنعت ‌هتلداری ایران. فصلنامه مدیریت ویژه‌نامه همه‌گیری کووید 19، 15(ویژه‌نامه)، 217- 252.
صفرمحمدلو، شیما؛ کوشکی جهرمی، علیرضا و خیراندیش، مهدی (1401). توسعه سازوکار رهبری سالوتوژنیک براساس نظریه تلنگر سبزِ رفتارهای زیست‌‌‌‌محیطی منابع ‌انسانی. مطالعات مدیریت دولتی ایران، 5(3)، 137-166.
طاهری نیا، مسعود؛ شریعت نژاد، علی؛ موسوی، سیده نسیم و خدابخشی، اکبر (1400). تشویق کارکنان به انحراف خلاق از راه تقویت شهامت‌ورزی توسط رهبران اقتدارگرا. فصلنامه علمی مطالعات منابع انسانی، 11(2)، 139-156.
طیبی رهنی، علی و مدبر، حسین (1400). مدیریت منابع انسانی بعد از بحران ویروس کرونا. فصلنامه مدیریت بحران و وضعیت‎های اضطراری، 13(1)، 77-98.
کوشکی جهرمی، علیرضا (1400). شناسایی شایستگی‌های مدیران منابع انسانی جهت موفقیت در بحران کرونا با رویکرد کسب‎وکار دیجیتال. مدیریت منابع در نیروی انتظامی، 9(1)، 207-238.
گلشاهی، بهنام و عاصم کفاش، کیوان (1402). شناسایی روش‌های استعداد پروری در ارتش جمهوری اسلامی ایران. فصلنامه مدیریت منابع در نیروی انتظامی، مقاله آماده انتشار.
گلشاهی، بهنام و معینی فرد، اسماعیل (1402). تبیین مبانی ارزشی پشتیبان فرهنگ استعدادباوری در ارتش‌ جمهوری اسلامی ایران. فصلنامه مدیریت نظامی، 23(1)، 91-120.
گلشاهی، بهنام؛ صادقی نسب، محسن و مرادی دمنه، غلامرضا (1402). مدل ساختاری تحول در مدیریت سرمایۀ انسانی ارتش جمهوری اسلامی ایران. فصلنامه علوم و فنون نظامی، 19(63)، 33-62.
منصوری، حسین و غفورنیا، محمد (1400). الگوی راهبردهای مدیریت بحران کووید 19 مبتنی بر سیاست‌های مدیریت منابع انسانی. فصلنامه علمی مدیریت سازمان‌های دولتی، 10 (37)، 29-46.
وکیلی، یوسف؛ حسن پور، اکبر؛ جعفرنیا، سعید و میرحسینی محمدی، الهام السادات (1401). ارائه الگوی توسعه فردی مدیران راهبردی بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی. فصلنامه علمی مطالعات منابع انسانی، 12(3)، 76-97.
Ahern, S. & Loh, E. (2021). Leadership during the COVID-19 pandemic: building and sustaining trust in times of uncertainty. BMJ Leader, 5(4).
Azizi, M. R., Atlasi, R., Ziapour, A., Abbas, J. & Naemi, R. (2021). Innovative human resource management strategies during the COVID-19 pandemic: A systematic narrative review approach. Heliyon, 7(6), e07233.
Baumgartner, R.J. (2009). Organizational culture and leadership: Preconditions for the development of a sustainable corporation. Sustainable development, 17(2), 102-113.
Boon, C., Eckardt, R., Lepak, D. P. & Boselie, P. (2018). Integrating strategic human capital and strategic human resource management. The International Journal of Human Resource Management, 29(1), 34-67.
Clarke, V., Braun, V. & Hayfield, N. (2015). Thematic analysis. In: Smith, J.A., Ed., Qualitative Psychology: A Practical Guide to Research Methods, SAGE Publications, London, 222-248.
Corbett, F. & Spinello, E. (2020). Connectivism and leadership: harnessing a learning theory for the digital age to redefine leadership in the twenty-first century. Heliyon, 6(1), e03250.
Crisp, G. & Alvarado - Young, K. (2018). The role of mentoring in leadership development. New directions for student leadership, 2018(158), 37-47.
Dadd, D. & Hinton, M. (2022). Performance measurement and evaluation: Applying return on investment (ROI) to human capital investments. International Journal of Productivity and Performance Management, 72(9), 2736-2764.
Daniëls, E., Hondeghem, A. & Dochy, F. (2019). A review on leadership and leadership development in educational settings. Educational research review, 27, 110-125.
Day, D. V. (2011). Leadership development. The SAGE handbook of leadership, 22, 37-50.
Day, D. V., Fleenor, J. W., Atwater, L. E., Sturm, R. E. & McKee, R. A. (2014). Advances in leader and leadership development: A review of 25 years of research and theory. The leadership quarterly, 25(1), 63-82.
Day, D. V., Riggio, R. E., Tan, S. J. & Conger, J. A. (2021). Advancing the science of 21st-century leadership development: Theory, research, and practice. The Leadership Quarterly, 32(5), 101557.
Day, D.V., Riggio, R.E., Tan, S.J. & Conger, J.A. (2021) Advancing the science of 21st-century leadership development: Theory, research, and practice, The Leadership Quarterly, 32(2), 101557.
Diaz-Fernandez, M., Pasamar-Reyes, S. & Valle-Cabrera, R. (2017). Human capital and human resource management to achieve ambidextrous learning: A structural perspective. BRQ Business Research Quarterly, 20(1), 63-77.
Din, K. U., Abbas, Z. & Habib, M. (2021). Variation in Leadership Styles Based on Gender and School System in Baltistan Region of Gilgit-Baltistan, Pakistan. Global Educational Studies Review, 6, 162-173.
Dirani, K. M., Abadi, M., Alizadeh, A., Barhate, B., Garza, R. C., Gunasekara, N., ... & Majzun, Z. (2020). Leadership competencies and the essential role of human resource development in times of crisis: a response to Covid-19 pandemic. Human Resource Development International, 23(4), 380-394.
Douglas, S., Merritt, D., Roberts, R. & Watkins, D. (2022). Systemic leadership development: impact on organizational effectiveness. International Journal of Organizational Analysis, 30(2), 568-588.
Drago-Severson, E. N. & Null, N. N. (2012). Helping educators grow: Strategies and practices for leadership development. Harvard Education Press.
Ellison, L. J., Steelman, L. A., Young, S. F. & Riordan, B. G. (2022). Setting the stage: Feedback environment improves outcomes for a 360-degree-feedback leader-development program. Consulting Psychology Journal, 74(4), 363.
Gandolfi, F. & Stone, S. (2017). The emergence of leadership styles: A clarified categorization. Revista De Management Comparat International, 18(1), 18.
Gigauri, I. (2020). Influence of Covid-19 crisis on human resource management and companies’ response: the expert study. International Journal of Management Science and Business Administration, 6(6), 15-24.
Goldin, C. & Katz, L. F. (2020). The Incubator of Human Capital: The NBER and the Rise of the Human Capital Paradigm. Working Paper 26909, National Bureau of Economic Research.
Gönel, F. (2021). Human Capital Crisis during and after Covid-19 (Thinking abouta lost learning generation).
Hallo, L., Nguyen, T., Gorod, A. & Tran, P. (2020). Effectiveness of leadership decision-making in complex systems. Systems, 8(1), 5.
Hamouche, S. (2021). Human resource management and the COVID-19 crisis: Implications, challenges, opportunities, and future organizational directions. Journal of Management & Organization, 1-16.
Harrison, C. (2018). Leadership research and theory. In Leadership theory and research (pp. 15-32). Palgrave Macmillan, Cham.
Henseler, J., Ringle, C. M. & Sinkovics, R. R. (2009). The use of partial least squares path modeling in international marketing. In New challenges to international marketing (Vol. 20, pp. 277-319). Emerald Group Publishing Limited.
Khattak, M. N., Zolin, R. & Muhammad, N. (2020). Linking transformational leadership and continuous improvement: The mediating role of trust. Management Research Review, 43(8), 931- 950.
Kucharčíková, A., Mičiak, M. & Hitka, M. (2018). Evaluating the effectiveness of investment in human capital in e-business enterprise in the context of sustainability. Sustainability, 10(9), 3211.
Macke, J. & Genari, D. (2019). Systematic literature review on sustainable human resource management. Journal of cleaner production, 208, 806-815.
McCauley, C. D. & Palus, C. J. (2021). Developing the theory and practice of leadership development: A relational view. The Leadership Quarterly, 32(5), 101456.
Michael, J. (2003). Using the Myers-Briggs type indicator as a tool for leadership development? Apply with caution. Journal of Leadership & Organizational Studies, 10(1), 68-81.
Moldoveanu, M. & Narayandas, D. (2019). The future of leadership development. Harvard business review, 97(2), 40-48.
Ngoc Su, D., Tra, D.L., Thi Huynh, H. M., Nguyen, H. H. T. & O’Mahony, B. (2021). Enhancing resilience in the Covid-19 crisis: lessons from human resource management practices in Vietnam. Current Issues in Tourism, 24(22), 3189-3205.
Northouse, P. G. (2021). Leadership: Theory and practice. Sage publications.
Parker, P. & Carroll, B. (2009). Leadership development: Insights from a careers perspective. Leadership, 5(2), 261-283.
Qadach, M., Schechter, C. & Da’as, R. A. (2020). Instructional leadership and teachers' intent to leave: The mediating role of collective teacher efficacy and shared vision. Educational Management Administration & Leadership, 48(4), 617-634.
Radnitzer, K. D. (2010). Emotional intelligence and self-directed learning readiness among college students participating in a leadership development program. University of Illinois at Urbana-Champaign.
Reimer, R., Taggart, P. & Chapman, B. (2019). Leadership development: Observations on practicum as a team-based approach. Journal of Character and Leadership Development, 6(2).
Riggio, R. E. & Lee, J. (2007). Emotional and interpersonal competencies and leader development. Human Resource Management Review, 17(4), 418-426.
Stefan, T. A. L. U. & Nazarov, A. D. (2020, November). Challenges and competencies of leadership in Covid-19 Pandemic. In Research technologies of pandemic coronavirus impact (RTCOV 2020) (pp. 518-524). Atlantis Press.
Steven, V. J., Deitch, J., Dumas, E. F., Gallagher, M. C., Nzau, J., Paluku, A. & Casey, S. E. (2019). “Provide care for everyone please”: engaging community leaders as sexual and reproductive health advocates in North and South Kivu, Democratic Republic of the Congo. Reproductive health, 16, 1-11.
Stoller, J. K. (2020). Reflections on leadership in the time of COVID-19. BMJ Leader, 4(2), 77-79.
Subramony, M., Segers, J., Chadwick, C., & Shyamsunder, A. (2018). Leadership development practice bundles and organizational performance: The mediating role of human capital and social capital. Journal of Business Research, 83, 120-129.
Tracker, C. A. (2020). A government roadmap for addressing the climate and post COVID-19 economic crises. CAT (Climate Action Tracker). URL: https://climateactiontracker. org/publications/addressing-theclimate-and-post-covid-19-economic-crises/.(accessed 5.19. 20).
Vasilescu, M. (2019). Leadership styles and theories in an effective management activity. Annals-Economy Series, 4, 47-52.
Western, S. (2019). Leadership: A critical text. Leadership, 1-456.
Wuttaphan, N. (2017). Human capital theory: The theory of human resource development, implications, and future. Life Sciences and Environment Journal, 18(2), 240-253.
Xie, L., Han, S. J., Beyerlein, M., Lu, J., Vukin, L., & Boehm, R. (2021). Shared leadership and team creativity: a team level mixed-methods study. Team Performance Management: An International Journal, 27(7/8), 505-523.
Zárate-Torres, R. & Correa, J. C. (2023). How good is the Myers-Briggs Type Indicator for predicting leadership-related behaviors? Frontiers in Psychology, 14, 940961.
مطالعات منابع انسانی
دوره 13، شماره 3
مهر 1402
صفحه 102-130

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 22 تیر 1402
  • تاریخ بازنگری: 15 شهریور 1402
  • تاریخ پذیرش: 06 مهر 1402

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار