فراتحلیل پیشایندها و پیامدهای فراموشی سازمانی هدفمند

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه مدیریت، دانشکده مدیریت، دانشگاه علوم و فنون هوایی شهید ستاری، تهران، ایران.

2 استادیار، گروه مدیریت، دانشکده مدیریت، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.

3 دکتری، گروه مدیریت،‌ دانشکده مدیریت،‌ دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.

4 مربی، گروه مدیریت بازرگانی، دانشگاه هوایی شهید ستاری، تهران، ایران.

چکیده

زمینه و هدف: امروزه ساختارها و رویکردهای کلاسیک سازمان و مدیریت، اغلب در مواجهه با تحولات روزافزون محیطی کارایی چندانی ندارند و سازمان‌ها ناگزیرند که این رویکردهای سنتی را ترک کرده و به فراموشی بسپارند. هدف این پژوهش، شناسایی پیشایندها و پیامدهای فراموشی سازمانی هدفمند با استفاده از رویکرد فراتحلیل است.
روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، توسعه‌ای و از نظر روش اجرا، توصیفی است. جامعه آماری پژوهش، مقاله‌های علمی و پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد در زمینه فراموشی سازمانی، از سال 1390 تا زمستان سال 1399 بود که 45 سند با استفاده از روش نمونه‌گیری غیرتصادفی هدفمند، به‌عنوان نمونه وارد فرایند فراتحلیل شد. پژوهش‌های منتخب با استفاده از نرم‌افزار CMA2 (نرم‌افزار جامع فراتحلیل) تحلیل شدند. پایایی تحقیق، شامل پایایی شناسایی از طریق توافق داوران در انتخاب پژوهش‌ها و طبقه‌بندی آنها، پایایی کدگذاری از طریق توافق داوران در خصوص استفاده از مفاهیم خاص برای کدگذاری متغیرها و پایایی سطح معناداری و اندازه اثر از طریق توافق در محاسبه اندازه اثر بین دو فراتحلیلگر به‌دست آمد.
یافته‌ها: یافته‌های تحقیق نشان داد که متغیرهای فناوری اطلاعات، یادگیری سازمانی، مدیریت دانش، هوش سازمانی، رهبری تحول‌گرا و رهبری خدمتگزار بیشترین ضریب تأثیر را در بین پیشایندها و متغیرهای تغییرات سازمانی، توانمندسازی کارکنان، مدیریت دانش، یادگیری سازمانی، چابکی سازمانی و عملکرد سازمانی بیشترین ضریب تأثیر را در بین پیامدهای فراموشی سازمانی هدفمند دارند.
نتیجه‌گیری: با بهره‌گیری از پیشایندهای شناسایی‌شده در پژوهش حاضر، سازمان‌ها می‌توانند در جهت قطع وابستگی به عادت‌ها، ساختار، دانش و فناوری منسوخ‌شده خود گام بردارند و زمینه لازم را برای پذیرش تغییرات و رویکردهای نوین در عرصه سازمان فراهم سازند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Meta-analysis of the Antecedents and Consequences of Targeted Organizational Forgetfulness

نویسندگان [English]

  • Samad Barani 1
  • Yaghob Rashnoadi 2
  • Hamed Khamehchi 3
  • Salman Javashi Jadid 4
1 Assistant Prof., Department of Public Administration, Faculty of Management, Shahid Sattari Aeronautical University of Science and Technology, Tehran, Iran.
2 Assistant Prof., Department of Public Administration, Faculty of Management, Kharazmi University, Tehran, Iran.
3 Ph.D., Department of Management, Faculty of Management, Kharazmi University, Tehran, Iran.
4 Instructor, Department of Business Management, Faculty of Management, Shahid Sattari Aeronautical University of Science and Technology, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Background & Purpose: Today, the classical structures and approaches of organization and management have often lost their effectiveness in the face of increasing environmental changes, and organizations are forced to abandon and forget these traditional approaches. The purpose of this study is to identify the antecedents and consequences of purposeful organizational forgetfulness using a meta-analysis approach.
Methodology: The present study is developmental in terms of purpose and descriptive regarding method. The study population consists of scientific articles and master’s theses in the field of targeted organizational forgetting from 2011 to 2020, from which 45 cases were entered through meta-analysis process with a non- random purposive sampling method. The selected studies were analyzed using CMA2 software. The reliability of the research includes the reliability of identification that was obtained through the agreement of the referees in selecting and categorizing the researches, the reliability of coding was achieved through the agreement of the referees on the use of specific concepts for coding variables, and the reliability of significant level and effect size was gained through an agreement in measuring the effect size between the two meta- analysts.
Findings: Findings suggested that the variables of information technology, organizational learning, knowledge management, organizational intelligence, transformational leadership and servant leadership have the highest impact factor among the antecedents, and variables of organizational change, staff empowerment, knowledge management, organizational learning, organizational agility and organizational performance have the highest impact factor among the consequences of targeted organizational forgetfulness.
Conclusion: By using the antecedents identified in the present study, organizations can take steps to break the dependence on their outdated habits, structure, knowledge and technology, and be ready to accept changes and new approaches in the field of organization.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Targeted organizational forgetfulness
  • Organizational learning
  • Knowledge management
  • Organizational memory
  • Meta-analysis

مراجع

اسماعیلی، محمودرضا، محمدیاری، زهره و موسوی، کیوان (1395). نقش هوش سازمانی بر فراموشی سازمانی هدفمند. مطالعات منابع انسانی، 6(22)، 45-70.
امیرخانی، طیبه، دهقان، فریبا و عبدالمالکی، مریم (1394). سبک رهبری و فراموشی سازمانی: مطالعه تأثیر رهبری خدمتگزار بر فراموشی سازمانی هدفمند و ناآگاهانه. چشم‎انداز مدیریت دولتی، 6(2)، 129- 155.
امینی، سالار و رحیمی، غلامرضا (1397). رابطه فراموشی سازمانی هدفمند و عملکرد مالی با تأکید بر نقش میانجی چابکی سازمانی (مطالعه موردی: اداره کل امور مالیاتی استان آذربایجان غربی). فصلنامه علوم مدیریت ایران، 13(51)، 81-100.
براتی، مهدی، مستحفظیان، مینا، جعفری، سعید و رهبری، سمیه (1398). طراحی مدل رابطه بین فراموشی سازمانی هدفمند و چابکی سازمانی با اثربخشی سازمانی کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان اصفهان. مطالعات مدیریت ورزشی، 11(57)، 217-238.    
بردبار، غلامرضا، فلاحی، محمد (1397). بررسی رابطۀ سبک‎های رهبری مدیران و تعهد سازمانی کارکنان با فراموشی سازمانی هدفمند. مطالعات منابع انسانی، 8(29)، 69-90.
جزایری، آتناسادات و الوانی، مهدی (1397). بررسی اثرات فراموشی سازمانی بر یادگیری و پذیرش نوآوری‌های فناوری اطلاعات. مدیریت توسعه و تحول، (32)، 1-10.
رجب بیگی، مجتبی، حسنی، زهرا (1393). رابطه فراموشی سازمانی با عملکرد شهرداری در زمینه توسعه پایدار شهری. اقتصاد و مدیریت شهری، 3(9)، 73-85.
رجب­پور، ابراهیم، شاکری، سعید (1395). بررسی رابطه بین سبک رهبری کریمانه و یادگیری سازمانی با تأکید بر فراموشی سازمانی هدفمند. اسلام و مدیریت، 5، 51-74.
رستگار، علی (1395). بررسی تأثیر مدیریت استعداد برانعطاف­پذیری منابع انسانی با نقش میانجی فراموشی سازمانی هدفمند در اداره کل آموزش و پرورش استان مازندران. پایان­نامه دوره کارشناسی­ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود.
رضوانی، صدیقه (1393). بررسی رابطه مدیریت دانش با اجرای فراموشی سازمانی هدفمند. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی.
رهنورد، فرج الله، باقری، فاطمه (1397). تأثیر تسهیم دانش، تمایل به یادگیری و فناوری اطلاعات بر فراموشی سازمانی هدفمند در پرتو عدالت سازمانی ادراک شده. چشم انداز مدیریت دولتی، 9(1)، 129- 154.
سلمان­زاده، ساره (1393). بررسی رابطه فراموشی سازمانی با هوش سازمانی مدیران آموزشی مقطع متوسطه شهر زاهدان. پایان‎نامه دوره کارشناسی­ارشد، دانشگاه سیستان و بلوچستان.
صالحی، کلثوم (1392). رابطه سیستم اطلاعاتی مدیریت اثربخش با فراموشی سازمانی (مطالعه موردی: سازمان تحقیقات و آموزش جهاد کشاورزی). پایان­نامه دوره کارشناسی­ارشد، دانشگاه پیام نور استان تهران.
طوسی، داود (1395). رابطه سکوت سازمانی و فراموشی سازمانی با مقاومت در برابر تغییر معلمان متوسطه شهر اردبیل. پایان­نامه دوره کارشناسی­ارشد، دانشگاه محقق اردبیلی.
طوسی، داود، نیستانی، داریوش و حسینی، غزل (1399). بررسی تأثیر سکوت سازمانی بر مقاومت در برابر تغییر با میانجیگری فراموشی سازمانی هدفمند. مجله علمی رهبری آموزشی کاربردی، 1(3)، 51-64.
عزیزی­نژاد، بهاره، جناآبادی، حسین و مرادزاده، عبدالباسط (1393). طراحی مدل تأثیر سبک رهبری بر فراموشی سازمانی هدفمند و عملکرد سازمانی با استفاده از روش مدل­یابی معادلات ساختاری. پژوهش­های مدیریت عمومی، 7(25)، 75- 96.
قربانی­زاده، وجه الله (1394). راهنمای کاربردی فراتحلیل یا نرم افزار CMA2. تهران: انتشارات جامعه‌شناسان.
کشته‌گر، عاطفه و ناستی زایی، ناصر (1399). تأثیر رهبری اخلاقی بر فراموشی سازمانی هدفمند با نقش میانجی یادگیری سازمانی. مدیریت راهبردی دانش سازمانی، 3(11)، 171-211.
محمدپور، سمانه و کمالیان، امین (1396). تبیین نقش رهبری اصیل در فراموشی سازمانی هدفمند با توجه به نقش میانجی توانمندسازی کارکنان. پژوهش­های مدیریت عمومی، 10(36)، 89- 115.
مشبکی­اصفهانی، اصغر، عندلیب­اردکانی، نادر و عندلیب­اردکانی، داود (1390). بررسی تأثیر سبک­های رهبری بر فراموشی سازمانی هدفمند: رویکردی نوین در مدیریت دانش. مدیریت سلامت، 14(44)، 41- 54.
مقتدایی، لیلا (1396). بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و فراموشی سازمانی (مورد مطالعه: کارکنان دانشگاه اصفهان). مدیریت سرمایه اجتماعی، 4(4)، 501- 526.
نجف‌آبادی، محمدرضا و فدوی، محبوبه (1396). رابطه بین فراموشی سازمانی با نوآوری سازمانی و چابکی سازمانی در بین کارکنان سازمان آموزش و پرورش اصفهان. پژوهش­های رهبری و مدیریت آموزشی، 3(11)، 75- 100.
وحدتی، حمیرا و ناعمی، علی محمد (1399). رابطه بین فناوری اطلاعات و ارتباطات و چابکی سازمانی با میانجیگری فراموشی سازمانی هدفمند. مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، 27(3)، 441-451.
Al-Waeli, A. K., & Alkhafaji, H. J. (2020). Organizational unlearning and its impact on innovative performance:(an analytical study). Journal of Critical Review, 7(13), 2640-2648.
Azmi, F.T. (2008). Mapping the Learn‐Unlearn‐Relearn Model Imperatives for Strategic Management. Indian Journal of Training & Development, 20(3), 240‐259.
Bronkhorst, B., Steijn, B., Vermeeren, B. (2015). Transformational Leadership, Goal Setting, and Work Motivation: The Case of a Dutch Municipality. Review of Public Personnel Administration, 35(2), 124-145.
Casey, A. J., Olivera, F. (2011). Reflections on organizational memory and forgetting. Journal of Management Inquiry, 1, 1- 6.
Chang, W. C., Fan, C. W., Chong, T. L. (2010). The Study on Relationship Principals Knowledge Leadership and School Competitive Advantage of Elementary Schools. Educational Administration and Evaluation, 9, 27-58.
Delshab, V., Pyun, D. Y., Kerwin, S., & Cegarra-Navarro, J. G. (2021). The impact of unlearning context on organizational performance through knowledge management: A case of community sport clubs in Iran. Sport Management Review, 4(1), 156-178.
Ehrhart, M. G. (2004). Leadership and procedural justice climate as antecedents of unit level organizational citizenship behavior. Personal Psychology Journal, 57(1), 61-94.
Fernandez, V., Sune, A. (2009). Organizational forgetting and its causes: An empirical research. Journal of Organizational Change Management, 22(6), 620-634.
García-Morales, V.J., Jiménez-Barrionuevo, M.M., Gutiérrez-Gutiérrez, L. (2012). Transformational leadership influence on organizational performance through organizational learning and innovation. Journal of Business Research, 65(7), 1040-1050.
Holan, P., Akgun, E. A., Byrn, J., Keskin, H. (2007). Organizational intelligence a structuration view. Journal of Organizational Change Management, 20, 272-92.
Holan, P., & Phillips, N. (2003). Organizational forgetting. In M. Edited by Smith, M. E. & Lyles, M. A. Handbook of Organizational Learning and Knowledge Management. Oxford: Blackwell, 393-409.
Jiang, Y., Fu, Q. (2010). Management of organizational forgetting in construction of organizational absorptive capacity. International Conference on E-Product E-Service and E-Entertainment, Date of Conference, 7-9 Nov.
Kavosi, Z., Delavari, S., Kiani, M. M., Bastani, P., Vali, M., & Salehi, M. (2021). Modeling organizational intelligence, learning, forgetting and agility using structural equation model approaches in Shiraz University of Medical Sciences Hospitals. BMC research notes, 14(1), 1-8.
Ku, T. H. (2011). How to improve organizational performance through learning and knowledge? International Journal of Manpower, 32(5), 581‐603.
Lehesvitra, T. (2004). Learning to Forget and Forgetting to Learn. Development and Learning in Organizations, 18(6), 26-29.
Lin, C. Y., Kuo T. H. (2007). The mediate effect of learning and knowledge on organizational performance. Industrial Management & Data Systems, 107 (7), 1066‐1083.
Lyu, C., Yang, J., Zhang, F., Teo, T. S., & Guo, W. (2020). Antecedents and consequence of organizational unlearning: Evidence from China. Industrial Marketing Management, 84, 261-270.
Mazarei, E., Hoshyar, M., Nourbakhsh, P. (2013). The Relationships between Servant Leadership Style and Organizational Commitment. Archives of Applied Science Research, 5 (1), 312-317.
Mu, J., Peng, G., Love, E. (2008). Inter firm networks, Social capital, and knowledge flow. Journal of Knowledge Management, 12(4), 86-100.
Niwenbin, N., Gao, W., Zhang, L. (2006). The model of organizational forgetting and the research of management strategy. Journal of Harbin Institute of Technology, 8(3), 73‐77.
Santos-Vijande, M.L., López-Sánchez, J., Respalacios, J. (2011). How organizational learning affects a firm's flexibility, competitive strategy and performance. Journal of business research, 65(8), 1079-1089.
Surdu, I., & Narula, R. (2021). Organizational learning, unlearning and re-internationalization timing: Differences between emerging-versus developed-market MNEs. Journal of International Management, 27(3), 100784.
Wong, P., Cheung, S., Yiu, R., Hardie, M. (2012). The unlearning dimension of organizational learning in construction projects. International Journal of Project Management, 30(1), 94-104.
Zeng, J., Chen, C. (2010). The Relationship between Intentional Organizational Forgetting and Organizational Innovation: The Mediating Effect of Organizational Learning Capability. School of Business Administration South China, University of Technology Guangzhou, China.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 09 مهر 1400
  • تاریخ بازنگری: 20 آذر 1400
  • تاریخ پذیرش: 15 بهمن 1400

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار